TPHCM quyết liệt giải ngân vốn đầu tư công, phấn đấu đạt tỉ lệ không thấp hơn 80%

Dự và chủ trì có các lãnh đạo: Bí thư Thành ủy TPHCM Nguyễn Văn Nên; Chủ tịch UBND TPHCM Phan Văn Mãi; Chủ tịch HĐND TPHCM Nguyễn Thị Lệ; Phó Bí thư Thành ủy TPHCM Nguyễn Hồ Hải; Phó Bí thư Thành ủy, Trưởng Ban Tổ chức Thành ủy TPHCM Nguyễn Phước Lộc.

Cùng dự còn có các lãnh đạo Ủy viên Ban Thường vụ Thành ủy; lãnh đạo các cơ quan tham mưu, giúp việc cho Thành ủy; lãnh đạo các sở ban ngành, quận huyện và TP Thủ Đức....

Hội nghị nhằm thúc đẩy, tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc trong thực hiện các dự án đầu tư công trên địa bàn, đồng thời đề ra những giải pháp quyết liệt để TPHCM hoàn thiện nhiệm vụ, mục tiêu, kế hoạch đề ra trong năm nay.

Phát biểu khai mạc hội nghị, Bí thư Thành ủy TPHCM Nguyễn Văn Nên nhấn mạnh, nghị quyết của Bộ Chính trị, nghị quyết Quốc hội, nghị quyết và chỉ đạo, điều hành của Chính phủ luôn đặt đầu tư công là một trong những nhiệm vụ trọng tâm, thường xuyên và chỉ đạo rất quyết liệt.

Nhận thức được điều đó, tình hình này, từ đầu nhiệm kỳ 2020-2025, Đảng bộ TPHCM cũng đã đặt đầu tư và phát triển là một trong những nhiệm vụ trong tâm để chỉ đạo.

Tuy nhiên, khó khăn do đại dịch COVID-19 và quá trình phục hồi kinh tế nên tốc độ giải ngân của Thành phố năm 2022, 2023 chậm so với bình quân chung cả nước.

Bí thư Thành ủy nêu rõ, Thường vụ Thành ủy đã lập các đoàn công tác tới từng địa bàn, từng dự án, nhất là những địa bàn trọng tâm, để tháo gỡ những vướng mắc, đẩy nhanh tiến độ nhưng đến giờ này vẫn chưa đạt như mong muốn, kế hoạch đề ra.

Nhấn mạnh thời gian thực hiện chỉ còn khoảng 70 ngày nữa, Bí thư Thành ủy yêu cầu hội nghị đánh giá khách quan, thấu đáo, không đổ lỗi, không né tránh. Từng đồng chí, từng lĩnh vực, từng địa phương phải nhận rõ để quyết tâm và xác định rõ phương pháp cùng với đề xuất, kiến nghị để thực hiện trong 70 ngày tới.

Ngoài ra, từng ban quản lý dự án, từng nhà đầu tư phải có tư thế sẵn sàng cho năm 2024, chủ động chuẩn bị để không bị dồn việc vào cuối năm như năm nay.

Theo báo cáo tại hội nghị, tổng số vốn đầu tư công năm 2023 của TPHCM được Thủ tướng giao là hơn 70.500 tỷ đồng, sau đó được điều chỉnh còn gần 68.500 tỷ đồng. Tính đến ngày 6/10, tổng số vốn đã giải ngân là 22.014 tỷ đồng, đạt tỷ lệ 32%.

Về khả năng giải ngân, có 1.807 dự án đã được các chủ đầu tư xác định sẽ giải ngân đạt 95% kế hoạch vốn đầu tư được giao với tổng kế hoạch vốn được giao là gần 28.000 tỷ đồng. Trong số đó, có 288 dự án với tổng số kế hoạch vốn được giao là 16.705,466 tỷ đồng đã giải ngân được 5.771,764 tỷ đồng (tỉ lệ 34,59%), cần phải thực hiện đẩy nhanh tiến độ các nội dung liên quan để kịp giải ngân trên 95% trong năm 2023.

Có 233 dự án dự kiến giải ngân dưới 95%, với số vốn dự kiến không giải ngân được trong năm 2023 là 19.507,556 tỷ đồng, chiếm tỉ lệ 28,4% tổng số Kế hoạch vốn năm 2023 của Thành phố.

Trong đó, có 4 dự án với số vốn giao là 45,14 tỷ đồng dự kiến không giải ngân do UBND các địa phương chậm phối hợp với Sở Quy hoạch - Kiến trúc thực hiện điều chỉnh quy hoạch. Ngoài ra, có 9 dự án thuộc trường hợp các chủ đầu tư phải thực hiện xử lý dứt điểm các trường hợp nhà thầu không đủ năng lực tiếp tục thực hiện với số vốn giao là 500,031 tỷ đồng, số vốn dự kiến không giải ngân là 416,05 tỷ đồng, chiếm 0,6% tổng vốn giao.

Đối với 38 dự án được Ban Thường vụ Thành ủy giám sát (6 dự án đầu tư PPP không sử dụng vốn ngân sách Thành phố và 32 dự án đầu tư công được bố trí từ ngân sách Thành phố với tổng số vốn là 48.406,967 tỷ đồng, chiếm 70% tổng số kế hoạch năm 2023 của Thành phố) thì số vốn đã giải ngân trong 9 tháng năm 2023 là 16.716 tỷ đồng, đạt tỉ lệ 35% và kế hoạch giải ngân dự kiến đến hết năm là 31.562 tỷ đồng, đạt tỉ lệ 65,2%. Trong đó, có 14 dự án có kế hoạch giải ngân vốn cả năm đạt trên 95%, 18 dự án còn lại đạt dưới 95%.

Năm 2023, theo thống kê, Thành phố có 85 dự án được giao vốn lớn, trên 50 tỷ đồng với số kế hoạch giao là 49.923,841 tỷ đồng, chiếm 72,3% tổng số kế hoạch năm 2023. Hiện đã giải ngân được 18.034,243 tỷ đồng, tỉ lệ 36,12% và kế hoạch giải ngân đến hết năm đạt 72,2%.

Dự kiến, đến hết năm 2023, Thành phố sẽ có khoảng 1.807 dự án đầu tư công đạt tỷ lệ giải ngân vốn từ 95% tổng kế hoạch vốn được giao; 233 dự án giải ngân dưới 95% kế hoạch vốn được giao. Nguyên nhân là khó khăn trong công tác bồi thường, hỗ trợ, tái định cư; chậm thực hiện thủ tục điều chỉnh quy hoạch; nhà thầu thi công không đủ năng lực; giá trị quyết toán thực tế dự án thấp hơn dự kiến đăng ký vốn của các chủ đầu tư; chậm thực hiện thủ tục quyết toán dự án; chậm thực hiện thủ tục khác có liên quan; nguyên nhân chủ quan từ các chủ đầu tư.

So với cùng kỳ năm 2022, TPHCM giải ngân vốn đầu tư công trong 9 tháng đầu năm 2023 cao hơn 11.726 tỷ đồng và tương đương gấp 2 lần giải ngân trong 9 tháng đầu năm 2022.

UBND TPHCM xác định, nhằm nâng cao hiệu quả sử dụng vốn đầu tư công và thúc đẩy giải ngân vốn đầu tư công, TPHCM đã thực hiện điều chuyển vốn từ các dự án chậm giải ngân sang các dự án giải ngân tốt. Cùng với đó, TPHCM tổ chức rà soát tiến độ giải ngân vốn đầu tư công của các dự án trên địa bàn. Đồng thời cũng có chế tài xử lý trách nhiệm tổ chức, cá nhân có liên quan khi chưa thực hiện tốt công tác này.

Phấn đấu đạt tỉ lệ giải ngân không thấp hơn 80%

Với vai trò là người đứng đầu UBND TPHCM, ông Phan Văn Mãi cho biết, việc giải ngân vốn đầu tư công là nhiệm vụ trọng tâm nên từ đầu năm 2023, UBND Thành phố đã thành lập 13 đoàn để tháo gỡ vướng mắc giải ngân vốn đầu tư công.

Chủ tịch UBND TPHCM Phan Văn Mãi khẳng định Ban cán sự Đảng UBND TPHCM sẽ tập trung điều hành quyết liệt, thực hiện các nhiệm vụ giải pháp đã đề ra cho thời gian còn lại của năm 2023.

Chủ tịch UBND TP Phan Văn Mãi đề nghị Ban Thường vụ Thành ủy, các cấp ủy quan tâm lãnh đạo cụ thể từng nội dung và có kiểm tra tiến độ thường xuyên. “Nếu không đạt được tỷ lệ giải ngân trên 95% thì cũng không được thấp hơn 80%”, ông Mãi nhấn mạnh.

Chủ tịch UBND TP Phan Văn Mãi đề nghị Ban Thường vụ Thành ủy quan tâm chỉ đạo công tác giải phóng mặt bằng, cho ý kiến cụ thể với các dự án cụ thể. Đặc biệt, từ ngày 1/9/2023, các quận, huyện đã được ủy quyền quyết định giá đất bồi thường, việc này mới sẽ có lúng túng. Vì vậy, Chủ tịch Phan Văn Mãi kiến nghị Đảng đoàn, HĐND TPHCM phối hợp nghiên cứu vận dụng Nghị quyết 98 để rút ngắn, đẩy nhanh thủ tục liên quan đến các dự án đầu tư công.

Trong việc điều chuyển vốn, Chủ tịch Phan Văn Mãi đề nghị các địa phương có dự án đủ điều kiện giải ngân trong năm nay mạnh dạn đăng ký để bố trí vốn. Việc phê bình, xem xét thi đua với tập thể, cá nhân trong công tác đầu tư công cũng sẽ tiếp tục được thực hiện nghiêm túc trong thời gian tới.

Chủ tịch Phan Văn Mãi nhấn mạnh yêu cầu các địa phương, đơn vị tập trung cho công tác bồi thường, hỗ trợ, tái định cư với số vốn cần giải ngân của năm nay lên tới gần 27.000 tỷ đồng. Đây là số vốn bồi thường cao kỷ lục từ trước tới nay của TPHCM, trong khi thời gian từ nay đến cuối năm chỉ còn hơn 2 tháng nữa.

Đã đến lúc phải áp dụng các giải pháp mạnh

Chủ tịch HĐND TPHCM Nguyễn Thị Lệ cho biết thời gian qua, HĐND TP, Thường trực HĐND, các Ban HĐND TP đã tổ chức các hoạt động giám sát việc thực hiện công tác đầu tư công trên địa bàn TP giai đoạn 2021-2025. Qua đó, đầu tư công của TP đã đạt được nhiều kết quả khả quan như: dự án cầu Long Kiểng bàn giao được mặt bằng, dự kiến hoàn thành tiến độ sớm 3 tháng; các địa phương tập trung hoàn chỉnh các khu tái định cư, làm mới các chung cư tái định cư để giới thiệu với dân, hoàn chỉnh các thiết chế công cộng như công viên, bệnh viện, trường học…

Tuy nhiên, tỷ lệ giải ngân vốn đầu tư công của TP còn thấp. Từ thực tế có 34/60 đơn vị chủ quản, chủ đầu tư và 17/22 địa phương giải ngân thấp hơn 51% (mức bình quân chung cả nước), 18 đơn vị chủ quản, chủ đầu tư chưa giải ngân, bà Nguyễn Thị Lệ cho rằng đã đến lúc phải siết chặt kỷ luật kỷ cương trong thực hiện công tác đầu tư công bằng nhiều giải pháp mạnh. Đó là kiên quyết không giao nhiệm vụ chủ đầu tư, quản lý dự án cho các đơn vị không đảm bảo tiến độ công tác giải ngân và hiệu quả dự án.

Quyết liệt lãnh đạo, chỉ đạo công tác kiểm tra, giám sát

Phát biểu tại hội nghị, Bí thư Thành ủy TPHCM Nguyễn Văn Nên thừa nhận dù đã có những chỉ đạo, đôn đốc tháo gỡ vướng mắc từng dự án, đặc biệt là các dự án trọng điểm cũng như phân công cụ thể cho các lãnh đạo nhưng tiến độ vẫn chưa đạt được như mong muốn.

Bí thư Nguyễn Văn Nên nhìn nhận, số vốn đầu tư công được Chính phủ giao cho TPHCM năm nay rất lớn, với trên 70.000 tỷ đồng, gần bằng 10% số vốn cả nước (711.000 tỷ đồng).

Theo Bí thư Thành ủy TPHCM, chỉ còn 70 ngày nữa để thực hiện kế hoạch giải ngân đầu tư công, do đó cần đẩy nhanh tiến độ các công việc cũng như chuẩn bị cho việc giải ngân đầu tư công 2024, tránh tình trạng như năm nay.

Ông cho rằng, cần phải đánh giá lại tổng thể để tìm ra những nguyên nhân yếu chỗ nào, do cái gì, do ai. “Đây không phải là cuộc kiểm điểm, song phải nhìn thẳng vào sự thật, không né tránh” Bí thư Thành ủy TPHCM nhấn mạnh.

Về giải pháp sắp tới, người đứng đầu Thành ủy TPHCM đề nghị Chủ tịch HĐND Thành phố tiếp tục ra những nghị quyết kịp thời, kể cả những nghị quyết về thủ tục, pháp lý để hỗ trợ cho công tác giải ngân vốn đầu tư công trong thời gian còn lại của năm nay và kế hoạch đầu tư cho năm tới.

Ban Thường vụ Thành ủy đề nghị Ban Cán sự Đảng UBND Thành phố bám các chỉ đạo của Chính phủ, của  Thành ủy, HĐND Thành phố và tiếp thu ý kiến tại hội nghị này để chỉ đạo quyết liệt trong thời gian còn lại. Trên cơ sở những bài học kinh nghiệm của Hà Nội, của những đơn vị, địa phương trong Thành phố đã làm tốt để có những kế hoạch khả thi hơn trong giai đoạn tới.

Cuối năm nay, Thành phố sẽ khen thưởng tổ chức, cá nhân thực hiện tốt, đúng tiến độ công tác đầu tư công, đồng thời phê bình, quy trách nhiệm, có chế tài nghiêm khắc đối với tổ chức, cá nhân thực hiện không tốt công tác này nếu nguyên nhân do chủ quan hoặc không triển khai thực hiện công việc đúng tinh thần chỉ đạo... Bí thư Thành ủy cũng đề nghị Ban Cán sự Đảng UBND Thành phố sớm ra một văn bản, trong đó nêu cụ thể, rạch ròi những giả định, quy định, chế tài cụ thể trong thời gian 70 ngày còn lại đối với từng sở, từng ngành, người đứng đầu. Trong đó, quy định rõ nếu từng sở, ngành, địa phương, đơn vị không hoàn thành nhiệm vụ (không phải do khách quan) thì phải chịu trách nhiệm như thế nào. Việc ban hành văn bản này không chỉ là thực hiện cho 70 ngày còn lại mà chuẩn bị cho kế hoạch đầu tư năm 2024.

Người đứng đầu Đảng bộ TPHCM khẳng định, Ban Thường vụ Thành ủy sẽ tiếp tục đặt trách nhiệm cao nhất từ đây đến cuối năm đối với nhiệm vụ giải ngân đầu tư công vì lĩnh vực này không chỉ giúp hoàn thiện hệ thống kết cấu hạ tầng mà còn góp phần thúc đẩy tăng trưởng, nâng cao an sinh xã hội và cuộc sống người dân.

Minh Thư - Minh Dung